در روز اول فروردین امسال، مقام معظم رهبری در مشهد بحث «تحوّل» را مطرح کردند که واقعاً بحث جدّی، اساسی و پایه‌ای است. البته ایشان موضوع را با استناد به دعای تحویل سال یعنی «حول حالنا الی احسن الحال» شروع کردند که اصلی قرانی و سنّت الهی جاری در همۀ جهان تکوین و تشریع است. واقعیت «حول حالنا» به همه ما برمی‌گردد؛ از احوال شخصی و فردی گرفته تا جنبه‌های مختلف، اجتماعی، اداری، شغلی، کاری، فرهنگی واقتصادی و هر چه که به ذهن ما بیاید. یعنی ما در زمینه تحول، مباحث گسترده‌ای در ابعاد گوناگون داریم که تمام عرصه‌های زندگی فردی و اجتماعی ما و جهان طبیعت را در بر می‌گیرد.
اندیشکده مطالعات انقلاب اسلامی طلوع مهر به مناسبت فرمایش رهبری، «دهمین دوره کُرسی‌های آزاداندیشی» خود را به موضوع «راهبرد تحوّل؛ ضرورت گام دوم انقلاب اسلامی» اختصاص داد. زیرا واقعاً یکی از محورهای اساسی ادارۀ کشور متن بیانیه گام دوم هست و اینکه تحول در این بیانیه چه جایگاهی دارد؟ این موضوع می‌طلبد چند ماه پیرامون آن بحث کنیم تا به چارچوب برسیم. در موضوع تحول مباحث عمیق و گسترده‌ای از قبیل: چیستی، چرایی، و چگونگی تحول و یا اقتضائات و لوازم و موانع و یا مبانی و مراحل ومدیریت تحول وجود دارد.
بایستی بین حرکت و تحول و اصلاح نسبت سنجی درستی صورت گیرد تا بدانیم جهت حرکت ما تکاملی است یا قهقرایی؟ ما در تحول باید به دنبال اصلاح رویه‌ها و تصحیح عملکردها باشیم. قله بحث تحول موضوع مدیریت آن است که دیگران آن را به دلیل کم کاری و بی‌توجهی‌های ما مصادره نکنند.
حفظ حضور پر شور و با نشاط مردم در صحنه تحول و بازسازی آرمان‌ها و اهداف نظام نیازمند کاردانی و کارامدی مدیران در همه سطوح است. از همه دلسوزان نظام و انقلاب مصرانه درخواست داریم که موضوع تحول در هرجایگاه و منصبی که قرار دارند نصب العین خود قرار دهند و این حرکت امیدبخش که می‌تواند سرمایه اجتماعی کشور را به صورت تصاعدی افزایش دهد با عملکرد ضعیف وغیرقابل قبول خود به باد فنا ندهند و با تهیه وارائه گزارش‌ها و مطالب صوری و گذرا این حرکت مبارک ملی را از خاصیت و کارایی نیندازند. امیدواریم مسئولان و مدیران کشور با احساس وظیفه ملی وبرنامه‌ریزی همه جانبه برای حضور و مشارکت همه اقشار کشور در همه سطوح، نقش مثبت و سازنده خویش را در این پیچ تاریخی به نمایش بگذارند.
در این دوره، اول ما بحث مفهومی تحول را داریم؛ یعنی اولاً تحول چیست؟ مفهوم آن را تبیین کنیم. سپس چیستی و چرایی تحول را مطرح می‌کنیم. آنگاه به شرایط و چگونگی و راهکار آن می‌پردازیم؛ یعنی بحثی بسیار عمیق، گسترده و پرابعاد است و از اضلاع متنوعی برخورداراست.
روال کرسی‌های دوره‌ای انجام شده بیست جلسه است و طبیعتاً به همه بحث‌ها نمی‌رسیم. در این دوره بحث‌ها را به گونه‌ای مدیریت خواهیم کرد که کلیات بحث در این دوره مطرح شود؛ یعنی دیدگاه مقام معظم رهبری تبیین شود. اینکه تحول به چه معنا است؟ ابعاد و گستره آن چیست؟ و راهکار انجام در ساحت‌های متفاوت چگونه است.
با توجه به اینکه امسال سال انتخابات هم هست حتماً یکی از موارد اساسی امسال بحث تحول در انتخابات هست و حتماً کشور نیاز به یک سری تحولاتی دارد که رهبری هم که در سخنرانی اخیر به آن اشاره داشتند.
همین طور که رهبری در مباحث‌شان در آغاز سال نو و مناسب‌های ماه مبارک رمضان مطرح کردند، مسئله اول کشور معیشت مردم و کاهش تورم وافزایش اشتغال وبهره‌وری است و لازمه موفقیت در این مسائل کلان و اساسی، حفظ وحدت، اتحاد و هم دلی در کشور است، نباید در اصلی وفرعی کردن سیاست‌ها گرفتار افراط وتفریط شویم. در جنگ ترکیبی شناختی که دشمنان آن را مدیریت می کنند نباید به تفرقه بین گروهای اجتماعی دامن زد. برای حفظ اتحاد و هم‌دلی در کشور، نباید به تفرقه دامن زد. نباید بین گروه‌ها، قطب‌بندی ایجاد کرد. نباید افراد را به شُل‌حجاب و باحجاب یا عناوینی که مانع از جذب حداکثری هست، تقسیم کرد. تفکیک، تفرقه افکنی، قطب‌بندی و مرزبندی‌های کاذب و توهمی اصلاً به صلاح کشور نیست.
این مباحثی که در آغاز طرح آن هستیم بحثی اساسی و ریشه‌ای است که برای علاقه‌مندان به مباحث راهبردی، و برای گروه‌ها وجریانات سیاسی کشور و برای مدیران در اداره کشور و نظام مؤثر است. ما در حدّ خودمان سعی می‌کنیم که این مطالب پژواک و بازخورد مناسبی پیدا کند تا به تبیین مباحث ریشه‌ای و بنیادی انقلاب اسلامی کمک کنیم.
هر چه زمان می‌گذرد اهمیّت برگزاری جلسات آزاداندیشی بیشتر روشن می‌شود. اولاً ازآن جهت که موجب تولید فکر و اندیشه می‌شود و ثانیاً مباحث تبیینی این جلسات در واقع همان کرسی‌های آزاداندیشی مورد انتظار مقام معظم رهبری هست که به معنا و مفهوم واقعی در اندیشکده مطالعات انقلاب اسلامی دنبال می‌شود. در این کرسی‌های آزاد اندیشی دوره‌ای که طی بیست جلسه درباره موضوعی خاص و به صورت کاملاً تخصصی و علمی و نخبگانی بحث و گفتگو می‌شود، تا زمانی که بحث به نتیجه قابل قبول برسد و بعد به صورت کتاب منتشر شود.
در هیچ مرکز علمی در کشو چنین کاری انجام نمی‌سود. کتاب‌هایی که حاصل این نشست‌ها است و به چاپ رسیده است و یا در دست چاپ هست نشان می‌دهد که اندیشکده مطالعات انقلاب اسلامی حرف برای گفتن دارد. مطالبی که به عنوان نظریه و راهکارهای علمی و یا عملیاتی و یا نقشه راه قابل ارائه است. مطالب جلسات اندیشکده برای عموم علاقه‌مندان به پیگیری مطالعات فلسفه سیاسی و انقلاب اسلامی قابل استفاده است. خوشبختانه در این زمینه توانسته‌ایم خلاء موجود را تا حدّ ممکن برطرف سازیم.
امیدواریم آنچه بحث می‌کنیم گامی مهم و اساسی در بازتعریف آرمان‌های انقلاب اسلامی ایران و امام راحل عظیم‌الشأن باشد و در نهایت مورد قبول وعنایت خاص حضرت بقیه‌الله الاعظم (عج) قرار گیرد.
فروردین۱۴۰۲
بمناسبت آغاز دهمین دورۀ کرسی‌های آزاداندیشی با عنوان «راهبرد تحوّل؛ ضرورت گام دوم انقلاب اسلامی»
